بررسی وضعیت حقوق و ارث فرزندان نامشروع

بررسی وضعیت ارث فرزندان نامشروع

قانون کشور ما نسبت به فرزندان نامشروع اینگونه معتقد است که زنا مانع ایجاد نسب بین فرزند نامشروع و والدین آن می باشد. به همین دلیل ولدالزنا از والدین خود ارث نمی‌برد. از نظر قانونی برای ارث بردن باید نسب خونـی یـا سببـی وجود داشته باشد. این در حالیست که فرزند نامشروع نسبتی مشروع با والدین خود ندارد و ارث نمی برد. برطبق ماده ۸۸۴ قانون مدنی، فرزند حاصل از زنا نه از والدین خود و نه از اقوام آنان هیچ ارثی نخواهد برد.

شرایط ارث بردن فرزندان نامشروع

در ماده ۸۸۴ قانون مدنی کشور شرایطی مورد پیش بینی قرار گرفته است که در صورتی که این شرایط وجود داشته باشد، فرزند زنازاده نیز می تواند ارث ببرد. به این صورت که ولدالزنا از پدر و مادر و اقوام آنان ارث نمی‌برد لیکن اگر حرمت رابطه‌ای که طفل ثمره آن است، نسبت به یکی از پدر و مادر ثابت و نسبت به دیگری به واسطه اکراه یا اشتباه در زنا ثابت نشود، طفل تنها از طرفی که ثابت نشده است و اقوام او ارث می‌برد و همچنین اقوام و پدر یا مادر مشروع از طفل متولد شده ارث می برد.

تشریح معنای زنا

زنا به این معنا می باشد که زن و مردی که با هم محرم نمی باشند و به عبارتی دیگر علقه زوجیت در بین آنها برقرار نیست، عمل نزدیکی انجام دهند. گاه ممکن است دو فرد مذهبی و مقید اشتباهاً مرتکب چنین عملی شوند. برای مثال زن و مردی که برای ۶ ماه با یکدیگر صیغه بودند بی آنکه به زمان صیغه توجه با هم رابطه برقرار می کنند. این در حالی است که فکر می‌کنند هنوز با هم زن و شوهر هستند، اما در حقیقت مدت زمان صیغه تمام شده است. از منظر قانونی در این صورت فرزند متولد شده دارای نسبت با والدین خود است و از آنها می‌تواند ارث ببرد. به این خاطر که این شبهه در عمل زنا، سبب ارث بردن ایجاد شده است.

ارث بردن یک طرفه

توجه شود که تنها رابطه وراثت با آن طرفی برقرار می‌شود که دچار اشتباه شده است. برای مثال اگر مرد می‌دانسته و زن جاهل بوده که عمل زنا بوده است، فرزند از مادر ارث می‌برد و اگر زن نسبت به زنا بودن مطلع بوده اما مرد دچار اشتباه شده، از پدر ارث می‌برد. اگر دو طرف هم جاهل بوده‌اند که از دو طرف ارث می‌برد.

اشتباه یا جهالت در مورد زنا

اگر طرفین یا یکی از آنها نسبت به عمل زنا دچار اشتباه شده یا جاهل بوده باشد، نسبت به آن طرف، فرزند ارث می‌برد. گاهی پیش می‌آید که یکی از طرفین زنا یا هر دو طرف نسبت به این که عمل زنا است دچار اشتباه می‌شوند یا اینکه جاهل هستند یعنی نمی‌دانند که کار آنها زنا است بلکه گمان می‌کنند مشروع است.

لعان و فرزندان نامشروع

از جمله دیگر موانع ارث لعان می‌باشد. اگر شوهر به زن نسبت زنا دهد و فرزند زن خود را از خود نفی کند و بگوید این فرزند من نیست، زن و شوهر از یکدیگر و فرزند از پدرش ارث نمی‌برد. اگر پدر از لعان رجوع کند، فقط فرزند از پدرش ارث می‌برد و دیگر پدر از او ارث نخواهد برد.

وارث دیه شخص متولد از زنا

اگر شخصی متولد از زنا باشد و به هر نحوی کشته شود و زنا از طرف زن و مرد با رضایت صورت گرفته باشد، در صورتی که فرد متولد از زنا، فرزند و همسر نداشته باشد، مطابق ماده ۵۵۳ قانون مجازات اسلامی مصوب۱۳۹۲، وارث دیه او، مقام رهبری می باشد و چنانچه یکی از طرفین شبهه داشته یا اکراه شده باشد، همان طرف یا اقوام او، وارث دیه می‌باشند.